Dr. Παναγιώτης Μαλάμος

Διεύθυνση:

Βασ. Σοφίας 82, Αθήνα

Ραγοειδίτιδα απο σαρκοείδωση

Η ραγοειδίτιδα απο σαρκοείδωση είναι η φλεγμονή του ραγοειδούς χιτώνα στα πλαίσια μιας συστηματικής φλεγμονώδους πάθησης, της σαρκοείδωσης. Η σαρκοείδωση είναι μια αυτοάνοση φλεγμονή που προσβάλλει διάφορα συστήματα, όπως το δέρμα, τους πνεύμονες, την καρδιά και βέβαια τα μάτια. Η οφθαλμική σαρκοείδωση μπορεί να προσβάλλει όλους τους ιστούς και τις δομές του οφθαλμού και να μιμηθεί έτσι πολλές άλλες παθήσεις, όπως χρόνια επιπεφυκίτιδα, βλεφαρίτιδα, σκληρίτιδα και βέβαια διάφορες μορφές ραγοειδίτιδας.

Η ραγοειδίτιδα απο σαρκοείδωση μπορεί να είναι στο πρόσθιο μέρος (ιριδοκυκλίτιδα), αλλά και διάμεση ή και οπίσθια ραγοειδίτιδα με προσβολή του αμφιβληστροειδούς και των αγγείων του βυθού (αμφιβληστροειδική αγγειίτιδα). Ανάλογα με τα σημεία που προσβάλλει μπορεί να προκαλέσει ερυθρότητα, πόνο, φωτοφοβία αλλά και μυιοψίες («μυγάκια») και βέβαια θόλωση της όρασης.

Η πρόσθια ραγοειδίτιδα ή ιριδοκυκλίτιδα απο σαρκοείδωση είναι συχνά κοκκιωματώδης, με μεγάλα ιζήματα στο ενδοθήλιο του κερατοειδούς.
Η πρόσθια ραγοειδίτιδα ή ιριδοκυκλίτιδα απο σαρκοείδωση είναι συχνά κοκκιωματώδης, με μεγάλα ιζήματα στο ενδοθήλιο του κερατοειδούς.
Υποχώρηση των ιζημάτων (δίκην "λίπους προβάτου") της προηγούμενης εικόνας μετά παο κατάλληλη θεραπεία με κορτιζόνη.
Υποχώρηση των ιζημάτων (δίκην “λίπους προβάτου”) της προηγούμενης εικόνας μετά απο κατάλληλη θεραπεία με κορτιζόνη.

 

 

 

 

 

 

 

Η ραγοειδίτιδα απο σαρκοείδωση είναι μια οντότητα που μπορεί να αποτελέσει υποθετική διάγνωση, εφόσον δεν προκύψουν σαφείς ενδείξεις απο τους πνεύμονες και το δέρμα, ώστε να ληφθεί κατάλληλο δείγμα για βιοψία και να τεθεί οριστική διάγνωση. Απο τους οφθαλμούς το σημείο που μπορεί να ληφθεί δείγμα για βιοψία είναι τα βλέφαρα και οι επιπεφυκότες σε περίπτωση ύπαρξης οζιδίων. Επειδή αυτά όμως είναι σπάνια, η διάγνωση πιθανολογείται με τη βοήθεια επιπλέον εργαστηριακών εξετάσεων, εφόσον δεν προκύψει απο τους πνευμονολόγους και δερματολόγους, όπως αναφέρθηκε αμέσως παραπάνω.

Εικόνα αγγειίτιδας, φλεγμονής του τοιχώματος των αγγείων, όπως απεικονίζεται με πανοραμική φλουροαγγειογραφία. Είναι τυπική περίπτωση φλεγμονής των αγγείων του αμφιβληστροειδή απο πιθανή σαρκοείδωση.
Εικόνα αγγειίτιδας, φλεγμονής του τοιχώματος των αγγείων, όπως απεικονίζεται με πανοραμική φλουροαγγειογραφία. Είναι τυπική περίπτωση φλεγμονής των αγγείων του αμφιβληστροειδή στην ραγοειδίτιδα απο σαρκοείδωση.
Φλουροαγγειογραφία με εστίαση στην ωχρά κηλίδα, όπου διακρίνεται έντονος υπερφθορισμός απο οίδημα λόγω της φλεγμονώδους προσβολής.
Φλουροαγγειογραφία με εστίαση στην ωχρά κηλίδα, όπου διακρίνεται έντονος υπερφθορισμός απο οίδημα λόγω της φλεγμονώδους προσβολής στην ραγοειδίτιδα απο σαρκοείδωση.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Η ραγοειδίτιδα απο σαρκοείδωση θεραπεύεται με κορτιζόνη, συνήθως συστηματικά απο το στόμα, επι προσβολής του οπίσθιου τμήματος του οφθαλμού. Η σαρκοείδωση έχει εντυπωσιακή ανταπόκριση στην κορτιζόνη, και η ανταπόκριση αυτή αποτελεί έμμεση απόδειξη-διάγνωση της νόσου, εάν υπάρχουν διαγνωστικές αμφιβολίες. Η κορτιζόνη όμως είναι φάρμακο με πληθώρα ανεπιθύμητων ενεργειών, συνεπώς δεν πρέπει να χορηγείται σε υψηλές δόσεις και για μεγάλο διάστημα. Εξ’άλλου, κατά τη φάση σταδιακής μείωσης της δόσης αυτής, υπάρχει το ενδεχόμενο υποτροπής της φλεγμονής, οπότε απαιτείται ενίοτε η χρήση παράλληλα άλλων φαρμάκων, των λεγόμενων ανοσοτροποποιητικών (ανοσοκατασταλτικών), τα οποία θα δράσουν μακροπρόθεσμα και θα επιτρέψουν τη σταδιακή μείωση ή και πλήρη διακοπή της κορτιζόνης, χωρίς υποτροπή της φλεγμονής εν τω μεταξύ. Σήμερα, διαθέτουμε νέα σκευάσματα που επιτυγχάνουν ικανοποιητικό έως πολύ καλό έλεγχο της φλεγμονής με ελάχιστες το δυνατόν παρενέργειες. Σε κάθε περίπτωση πάντως, η ραγοειδίτιδα απο σαρκοείδωση και οι περισσότερες αυτοάνοσες ραγοειδίτιδες απαιτούν μακροχρόνια θεραπεία, η οποία μπορεί να φθάσει και τα 2 έτη, οπότε χρειάζεται υπομονή και καλή συμμόρφωση των ασθενών στις ιατρικές οδηγίες.

Απεικόνιση με OCT του οιδήματος της ωχράς κηλίδας που προκαλεί η φλεγμονή των αγγείων στην πιθανή σαρκοείδωση.
Απεικόνιση με OCT του οιδήματος της ωχράς κηλίδας που προκαλεί η φλεγμονή των αγγείων στην πιθανή ραγοειδίτιδα απο σαρκοείδωση.
Υποχώρηση του κυστικού οιδήματος της ωχράς κηλίδας της διπλανής εικόνας μετά απο θεραπεία με κορτιζόνη.
Υποχώρηση του κυστικού οιδήματος της ωχράς κηλίδας της διπλανής εικόνας μετά απο θεραπεία με κορτιζόνη, στην οποία η ραγοειδίτιδα απο σαρκοείδωση ανταποκρίνεται εξαιρετικά.