Dr. Παναγιώτης Μαλάμος

Διεύθυνση:

Βασ. Σοφίας 82, Αθήνα

Blog

Dr. Παναγιώτης ΜαλάμοςBlogαμφιβληστροειδήςΝτρούζεν (Drusen) ωχράς κηλίδας
αμφιβληστροειδής, Ωχρά κηλίδα DrMalamos

Ντρούζεν (Drusen) ωχράς κηλίδας

Τα ντρούζεν (drusen) ωχράς κηλίδας αποτελούν τα πρόδρομα και αρχικά σημεία της ξηρού τύπου εκφύλισης της ωχράς κηλίδας. Είναι τα πρώτα, δηλαδή, σημάδια που σηματοδοτούν οτι έχει ξεκινήσει η εκφύλιση ή γήρανση της ωχράς ως συνέπεια κυρίως της ηλικίας. Εκτός απο την ηλικία, αρκετοί άλλοι παράγοντες συμμετέχουν στην παθογένεια της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας. Το κάπνισμα, η φτωχή σε αντιοξειδωτικά διατροφή, η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία αλλά και γενετικοί παράγοντες συμβάλλουν απο κοινού, ώστε να αρχίσει αυτή η προοδευτική ανατομική και λειτουργική έκπτωση στην ωχρά κηλίδα.

Ντρούζεν ωχράς κηλίδας, όπως απεικονίζονται με έγχρωμη φωτογραφία βυθού. Στην περίπτωση αυτή τα ντρούζεν είναι μεγάλα, μαλακά και συρρέοντα, άρα υψηλού κινδύνου για μετάπτωση σε υγρής μορφής εκφύλιση ωχράς.
Ντρούζεν ωχράς κηλίδας, όπως απεικονίζονται με έγχρωμη φωτογραφία βυθού.  Στην περίπτωση αυτή τα ντρούζεν είναι μεγάλα, μαλακά και συρρέοντα, άρα υψηλού κινδύνου για μετάπτωση σε υγρής μορφής εκφύλιση ωχράς.
Η εικόνα του άλλου ματιού με παρόμοια συρροή απο μεγάλα μαλακά drusen στην ωχρά κηλίδα.
Η εικόνα του άλλου ματιού με παρόμοια συρροή απο μεγάλα μαλακά drusen στην ωχρά κηλίδα.

 

 

 

 

 

 

 

 

Τα ντρούζεν ωχράς κηλίδας είναι τοπικές συναθροίσεις εκφυλιστικού υλικού, σαν μικρές κιτρινωπές κηλίδες ή στίγματα στην ωχρά κηλίδα. Αρχικά είναι ολιγοάριθμα αλλά με την πάροδο του χρόνου μπορεί να εμφανίσουν αυξητική τάση και να συσσωρεύονται γύρω απο την ωχρά κηλίδα. Προοδευτικά αυξάνεται και το μέγεθός τους αλλά και ο όγκος τους. Όσο λοιπόν τα ντρούζεν αυξάνονται σε αριθμό και μέγεθος, τόσο εξελίσεται και η εκφύλιση στα διάφορα στάδια της, όπου η τελική κατάληξη μπορεί να είναι είτε η ατροφία της ωχράς κηλίδας είτε η μετατροπή της εκφύλισης σε υγρή μορφή.

Υπάρχουν, όμως, διάφορα είδη ντρούζεν τα οποία σχετίζονται και με συγκεκριμένη πορεία και εξέλιξη της ξηρού τύπου ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας. Τα σκληρά ντρούζεν (hard drusen) είναι συνήθως μικρές αλλοιώσεις χαμηλού κινδύνου με σαφή όρια και σχετικά μεγάλη απόσταση μεταξύ τους. Σπάνια προκαλούν προβλήματα στην όραση. Τα μαλακά ντρούζεν (soft drusen) είναι μεγαλύτερες βλάβες που τείνουν να συρρέουν και να συνενώνονται μεταξύ τους σε drusenoid αποκολλήσεις του μελαγχρόου επιθηλίου (υπεγέρσεις της λεπτής στοιβάδας στο υπόστρωμα της ωχράς κηλίδας και του αμφιβληστροειδούς).

Μαλακά συρρέοντα ντρούζεν (drusen), εικόνα αυτοφθορισμού του ίδιου ασθενούς, όπου διακρίνονται τα ντρούζεν ως υπεραυτοφθορίζουσες κηλίδες, λόγω συσσώρευσης εκφυλιστικού υλικού.
Μαλακά συρρέοντα ντρούζεν (drusen), εικόνα αυτοφθορισμού του ίδιου ασθενούς, όπου διακρίνονται τα ντρούζεν ως υπεραυτοφθορίζουσες κηλίδες, λόγω συσσώρευσης εκφυλιστικού υλικού.
Αποκόλληση μελαγχρόου επιθηλίου απο συρροή μαλακών ντρούζεν στην ωχρά κηλίδα.
Αποκόλληση μελαγχρόου επιθηλίου απο συρροή μαλακών ντρούζεν στην ωχρά κηλίδα.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Τα μαλακά ντρούζεν προκαλούν διαταραχές και ατροφία των εξωτερικών στοιβάδων του αμφιβληστροειδή και συγκεκριμένα στους φωτουποδοχείς. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα διαταραχές της κεντρικής όρασης, όπως παραμόρφωση των αντικειμένων (παραμορφοψία), δυσκολία στο διάβασμα, στην οδήγηση και στην τηλεόραση.

Άλλη κατηγορία ντρούζεν ωχράς κηλίδας είναι τα υπαμφιβληστροειδικά ψευδοντρούζεν (reticular pseudodrusen ή αλλιώς subretinal drusenoid deposits). Αυτά σχετίζονται με μειωμένο πάχος χοριοειδούς και υψηλό κίνδυνο για μετάπτωση σε υγρού τύπου εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και μάλιστα μια επιθετική μορφή αυτής, την αγγειωμάτωση αμφιβληστροειδούς ή RAP (retinal angiomatous proliferation).

Υπαμφιβληστροειδικά ψευδοντρούζεν (reticular pseudodrusen) με οίδημα ωχράς κηλίδας σε ασθενή με αγγειωμάτωση αμφιβληστροειδούς (RAP). Ο χοριοειδής χιτώνας είναι ιδιαίτερα λεπτός.
Υπαμφιβληστροειδικά ψευδοντρούζεν (reticular pseudodrusen) με οίδημα ωχράς κηλίδας σε ασθενή με αγγειωμάτωση αμφιβληστροειδούς (RAP). Ο χοριοειδής χιτώνας είναι ιδιαίτερα λεπτός.

 

 

 

 

 

Μια επίσης ειδική μορφή είναι τα παχυντρούζεν (pachydrusen), τα οποία ονομάζονται έτσι επειδή συνοδεύονται απο μεγάλο πάχος χοριοειδούς και σχετίζονται με άλλες παθήσεις, όπως η κεντρική ορώδης και οι αγγειακοί πολύποδες χοριοειδούς. Τέλος, υπάρχουν και τα κληρονομικά ντρούζεν, τα οποία εμφανίζονται σε μικρότερες ηλικίες και έχουν την ονομασία οικογενή ντρούζεν ή αλλιώς “malatia leventinese” απο την ονομασία μιας κοιλάδας στην Ιταλία, όπου είχαν πρωτοπεριγραφεί.

Η διάγνωση των ντρούζεν ωχράς κηλίδας γίνεται κλινικά και με οπτική τομογραφία συνοχής (OCT), όπως φαίνεται και απο τις παραπάνω εικόνες. Η OCT δίνει πληροφορίες και για το πάχος του χοριοειδούς. Επίσης, βοηθάει στην ολοκληρωμένη απεικόνιση της νόσου ο αυτοφθορισμός του βυθού, όπου διακρίνονται κυρίως τα υπαμφιβληστροειδικά ψευδοντρούζεν.

Συρρέοντα μαλακά Drusen όπως απεικονίζονται με οπτική τομογραφία συνοχής (OCT) σαν μικρές κωνοειδείς υπεγέρσεις του μελαγχρόου επιθηλίου.
Συρρέοντα μαλακά Drusen όπως απεικονίζονται με οπτική τομογραφία συνοχής (OCT) σαν μικρές κωνοειδείς υπεγέρσεις του μελαγχρόου επιθηλίου.

 

 

 

 

 

Θεραπεία ουσιαστικά δεν υπάρχει, παρά μόνο κανόνες υγιεινής, όπως διατροφή πλούσια σε αντιοξειδωτικά, αποφυγή της έκθεσης στο ηλιακό φώς και λήψη βιταμινούχων συμπληρωμάτων. Όλα τα παραπάνω σκοπό έχουν να καθυστερήσουν ενδεχόμενη εξέλιξη της ξηρού τύπου εκφύλισης της ωχράς κηλίδας. Βέβαια, οι ασθενείς θα πρέπει να βρίσκονται υπο τακτική παρακολούθηση απο τον ειδικό στις παθήσεις του βυθού οφθαλμίατρο, ώστε να γίνει έγκαιρη διάγνωση τυχόν επιδείνωσης και θεραπεία εφόσον απαιτείται.

MENU