Dr. Παναγιώτης Μαλάμος

Διεύθυνση:

Βασ. Σοφίας 82, Αθήνα

Laser μικροπαλμών στην εκφύλιση ωχράς

Το laser μικροπαλμών (micropulse) στην εκφύλιση ωχράς κηλίδας είναι μια νέα και πολλά υποσχόμενη θεραπεία. Κυρίως χρησιμοποιείται  για τις αγγειακές παθήσεις του βυθού (διαβητικό οίδημα ωχράς) και στην κεντρική ορώδη κατεξοχήν. Όμως το laser μικροπαλμών στην εκφύλιση ωχράς κηλίδας ειδικότερα μπορεί να δώσει θεραπευτικές δυνατότητες σε περιπτώσεις δύσκολες και περίπλοκες.

Η εκφύλιση ωχράς κηλίδας είναι απο τις συχνότερες παθήσεις του βυθού, η οποία, όπως έχουμε αναφέρει ήδη σε άλλα κείμενα και άρθρα στην ιστοσελίδα μας, διακρίνεται αδρά στην ξηρού και στην υγρού τύπου.  Στο παρόν άρθρο θα μας απασχολήσει αποκλειστικά η εκφύλιση ωχράς υγρού τύπου και μάλιστα μια ειδική μορφή αυτής που θεωρείται απο τις πλέον δύσκολες στην αντιμετώπιση. Η δυσκολία της έγκειται στο γεγονός οτι είναι αρκετά ανθεκτική στη θεραπεία, αν και δεν προχωράει γρήγορα, ούτε ρίχνει απότομα την οπτική οξύτητα.

Πράγματι, στο πρόσφατο άρθρο μας περί των ειδικών μορφών στην εκφύλιση ωχράς κηλίδας, είχαμε αναφερθεί στη μορφή χοριοειδικής νεοαγγείωσης που συνοδεύεται απο ορώδη αποκόλληση του μελαγχρόου επιθηλίου. Η μεγάλη πλειοψηφία αυτών των ασθενών ανταποκρίνεται πτωχά στη θεραπεία με ενδοϋαλοειδικές ενέσεις, με αποτέλεσμα να μην παρουσιάζει ουσιαστική βελτίωση. Ενίοτε, είναι δυνατόν να υπάρχει μια πρόσκαιρη βελτίωση και εν συνεχεία υποτροπή μετά απο λίγες εβδομάδες. Έτσι, οι ασθενείς αυτοί χρειάζονται μεγάλο αριθμό εγχύσεων σε μηνιαία σχεδόν βάση.

Τα πράγματα γίνονται ακόμη πιο δύσκολα εάν στο άλλο μάτι υπάρχει επίσης εκφύλισης ωχράς κηλίδας και μάλιστα υγρού τύπου, τελικού σταδίου με μεγάλη ουλοποίηση της ωχράς κηλίδας. Το παρακάτω περιστατικό αφορά σε μια τέτοια περίπτωση, όπου το μάτι με την ειδική μορφή εκφύλισης της ωχράς είναι και το μοναδικό «καλό» μάτι. Μετά απο μια σειρά εγχύσεων με πρόσκαιρη κάθε φορά βελτίωση, η νόσος είναι πλέον σχεδόν ανθεκτική στη θεραπεία και στην οπτική τομογραφία συνοχής (OCT) δεν υπάρχει διαφοροποίηση ή βελτίωση μετά απο κάθε θεραπεία. Εν τω μεταξύ μια προσπάθεια φωτοδυναμικής θεραπείας έχει ήδη αποτύχει, οπότε η κατάσταση είναι πλέον ιδιαίτερα δύσκολη και τα χέρια μας πλέον «δεμένα».

Έγχρωμη εικόνα βυθού, όπου απεικονίζεται ο δακτύλιος με κιτρινωπά εξιδρώματα, ο οποίος περιβάλλει την ορώδη αποκόλληση του μελαγχρόου επιθηλίου. Δίπλα στο οπτικό νεύρο τα εξιδρώματα είναι εντονότερα, εκεί όπου εντοπίζεται η χοριοειδική νεοαγγείωση.
Έγχρωμη εικόνα βυθού, όπου απεικονίζεται ο δακτύλιος με κιτρινωπά εξιδρώματα, ο οποίος περιβάλλει την ορώδη αποκόλληση του μελαγχρόου επιθηλίου. Δίπλα στο οπτικό νεύρο τα εξιδρώματα είναι εντονότερα, εκεί όπου εντοπίζεται η χοριοειδική νεοαγγείωση.

OCT SEROUS PED

Εικόνα οπτικής τομογραφίας συνοχής (OCT), όπου διακρίνεται η ορώδης αποκόλληση του μελαγχρόου, ως θόλος.
Εικόνα οπτικής τομογραφίας συνοχής (OCT), όπου διακρίνεται η ορώδης αποκόλληση του μελαγχρόου, ως θόλος, πριν απο την εφαρμογή του laser μικροπαλμών (micropulse).

Στο σημείο αυτό, και μετά απο τουλάχιστον 5-6 διαδοχικές ανα μήνα εγχύσεις, αποφασίζουμε να κάνουμε laser μικροπαλμών (micropulse). Όπως αναφέραμε στην αρχή του άρθρου, το laser μικροπαλμών (micropulse) εφαρμόζεται κυρίως σε διαβητικό οίδημα αλλά και και στην κεντρική ορώδη. Σχετικά με το laser μικροπαλμών στην εκφύλιση ωχράς κηλίδας υπάρχουν λίγες αναφορές στη βιβλιογραφία, αλλά φαίνεται οτι το νέο αυτό laser μπορεί να ενεργοποιήσει το μελάγχρουν επιθήλιο της ωχράς, ώστε οι ενέσεις να έχουν καλύτερη δράση. Σε κάθε περίπτωση πάντως, εφόσον η θεραπεία εφαρμοσθεί σωστά δεν προκαλεί καθόλου βλάβες, οπότε ο ασθενής δεν διακινδυνεύει περαιτέρω την όρασή του. Απαραίτητη στην περίπτωση εκφύλιση ωχράς με ορώδη αποκόλληση είναι η αγγειογραφία με ινδοκυανίνη, η οποία αποτελεί την εξέταση οδηγό, ώστε το laser (μικροπαλμών) micropulse να εφαρμοσθεί στο σωστό σημείο.

Αγγειογεραφία με ινδοκυανίνη, όπου φαίνεται η ειδική εκφύλιση ωχράς με μεγάλη αποκόλληση μελαγρόου επιθηλίου (μαύρη στρογγυλή). Το σημείο που υπερφθορίζει (άσπρο) είναι η νεοαγγειακή εστία που αποτελεί το στόχο του laser (μικροπαλμών) micropulse.
Αγγειογραφία με ινδοκυανίνη, όπου φαίνεται η ειδική εκφύλιση ωχράς με μεγάλη αποκόλληση μελαγχρόου επιθηλίου (μαύρη στρογγυλή). Το σημείο που υπερφθορίζει (άσπρο) είναι η νεοαγγειακή εστία που αποτελεί το στόχο του laser μικροπαλμών (micropulse) στην εκφύλιση ωχράς κηλίδας.
Παρακολούθηση εκφύλισης ωχράς με ορώδη αποκόλληση με χαρτογράφηση της ωχράς με OCT. Παρατηρείστε πριν το laser όλες τις εικόνες απο πάνω και μετά το laser την τελευταία κάτω, όπου είναι εμφανής η θεαματική βελτίωση της μεγάλης υπέγερσης.
Παρακολούθηση εκφύλισης ωχράς με ορώδη αποκόλληση με χαρτογράφηση της ωχράς με OCT. Παρατηρείστε πριν το laser όλες τις εικόνες, όπου είναι εμφανής η παρουσία της μεγάλης υπέγερσης. Όλες οι παραπάνω εικόνες είναι μετά απο ενδούαλοειδικές εγχύσεις και πριν την εφαρμογή του laser μικροπαλμών (micropulse)

Τα αποτελέσματα του laser μικροπαλμών στην εκφύλιση ωχράς όπως φαίνονται στις παρακάτω εικόνες OCT είναι εντυπωσιακά και ο ασθενής για πρώτη φορά απο την έναρξη των εγχύσεων αισθάνεται την όρασή του καλή μετά απο 1 μήνα απο την τελευταία έγχυση. Τίθεται σε στενή παρακολούθηση, ώστε να δράσουμε έγκαιρα με νέα έγχυση εφόσον χρειαστεί.

OCT μετα απο Laser, όπου διακρίνεται η μεγάλη, σχεδόν πλήρης, υποχώρηση της αποκόλλησης του μελαγχρόου επιθηλίου.
OCT μετα απο Laser μικροπαλμών (micropulse) στην εκφύλιση ωχράς κηλίδας, όπου διακρίνεται η μεγάλη, σχεδόν πλήρης, υποχώρηση της αποκόλλησης του μελαγχρόου επιθηλίου.
Υποχώρηση των σκληρών εξιδρωμάτων στην εκφύλιση ωχράς κηλίδας μετά απο laser micropulse (μικροπαλμών).
Υποχώρηση των σκληρών εξιδρωμάτων  μετά απο laser μικροπαλμών (micropulse) στην εκφύλιση ωχράς κηλίδας. Η αριστερή εικόνα είναι μετά το laser και η δεξιά πριν απο αυτό. Παρατηρείστε οτι η ωχρά στο κέντρο της αριστερής εικόνας είναι πλέον πιο ευδιάκριτη.

Σημειωτέον οτι η δράση του laser μικροπαλμών στην εκφύλιση ωχράς κηλίδας (micropulse) χρειάζεται εως και 3 μήνες για να εκδηλωθεί πλήρως και μετά απο αυτό το διάστημα μπορεί να επαναληφθεί εαν κριθεί οτι είχε μαι μερική έστω επιτυχία. Τα αποτελέσματα λοιπόν είναι άκρως ενθαρρυντικά, ώστε να μπορέσουμε να δώσουμε καίριες λύσεις σε ασθενείς υψηλού κινδύνου και δυσκολίας, όπως το παραπάνω περιστατικό.