Ισχαιμική παραγωγική αμφιβληστροειδοπάθεια
Η ισχαιμική παραγωγική αμφιβληστροειδοπάθεια αποτελεί μια σοβαρή πάθηση του αμφιβληστροειδούς του οφθαλμού, με δυνητικά σοβαρές επιπλοκές, εφόσον δεν αντιμετωπισθεί επαρκώς.
Η ισχαιμική παραγωγική αμφιβληστροειδοπάθεια ξεκινάει όταν κάποιες περιοχές του βυθού δεν αιματώνονται σωστά, δηλαδή ισχαιμούν, όπως λέμε στην ιατρική ορολογία. Η απουσία αιμάτωσης (ισχαιμία) προκαλεί διάφορες βιοχημικές διαταραχές, μεταξύ των οποίων την υπερέκκριση του ενδοθηλιακού αγγειακού παράγοντα (VEGF). Οι μεταβολές αυτές έχουν αποτέλεσμα την δημιουργία νέων αγγείων, παθολογικών, τα οποία είναι εύθραυστα και λεπτά. Τα λεγόμενα νεοαγγεία μπορούν να σπάσουν και να προκαλέσουν αιμοραγία στο εσωτερικό του ματιού και συγκεκριμένα στο υαλώδες σώμα (υαλοειδές).
Τα αίτια που προκαλούν ισχαιμική παραγωγική αμφιβληστροειδοπάθεια είναι αρκετά, μεταξύ των οποίων συνηθέστερα ο σακχαρώδης διαβήτης στα πλαίσια παραγωγικής διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας. Άλλη συνήθης αιτία είναι οι φλεβικές θρομβώσεις του αμφιβληστροειδούς αλλά και άλλα συστηματικά αίτια, όπως αιματολογικά νοσήματα (δραπανοκυτταρική αναιμία, σύνδρομα υπεργλοιότητας-πολλαπλό μυέλωμα). Επίσης, οι φλεγμονές του οπίσθιου τμήματος του οφθαλμού, δηλαδή οι οπίσθιες ραγοειδίτιδες, μπορούν να προκαλέσουν ισχαιμική αγγειίτιδα και ισχαιμική παραγωγική αμφιβληστροειδοπάθεια. Στην κατηγορία αυτή εμπλέκονται και τα νοσήματα του συνδετικού ιστού (συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, ρευματοειδής αρθρίτιδα, κοκκιωμάτωση Wegener, οζώδης πολυαρτηρίτιδα).
Ωστόσο, υπάρχει μια κατηγορία ασθενών με ισχαιμική παραγωγική αμφιβληστροειδοπάθεια, στους οποίους δεν ανευρίσκεται κανένα συστηματικό αίτιο, παρά τον ενδελεχή εργαστηρικό έλεγχο. Οι περιπτώσεις αυτές ορίζονται ως ιδιοπαθείς, δηλαδή χωρίς εμφανή αιτία. Διαγνωστικά, μεγάλη αξία σε αυτές τις περιπτώσεις έχει η πανοραμική φλουροαγγειογραφία, η οποία απεικονίζει όλη την περιφέρεια του αμφιβληστροειδούς, ώστε να μπορούμε να αξιολογήσουμε την πλήρη έκταση της ισχαιμίας και των νεοαγγειώσεων, αλλά και να μπορούμε να χαρτογραφήσουμε την ισχαιμική περιοχή όπου θα εφαρμόσουμε laser. Εν συνεχεία, κάνοντας παρακολούθηση ανα τακτά διαστήματα μπορούμε να καταγράψουμε την υποχώρηση των νεοαγγείων αλλά και την πιθανή εξέλιξη των ισχαιμικών περιοχών.
Η θεραπεία εξαρτάται απο την υποκείμενη νόσο. Εφόσον η νόσος είναι διαβήτης ή θρόμβωση φλέβας αμφιβληστροειδούς, θα πρέπει να γίνει συνδυασμός laser με ενδοϋαλοειδικές εγχύσεις αντιαγγειογενετικών παραγόντων (anti-VEGF). Τα νοσήματα του συνδετικού ιστού χρειάζονται ειδική ανοσοκατασταλτική αγωγή με συστηματικά φάρμακα, όπως και οι οφθαλμικές φλεγμονές (ραγοειδίτιδες). Πάντως, το laser αποτελεί βασικό εργαλείο στην αντιμετώπιση της νεοαγγείωσης και των αιμορραγιών που επιπλέκουν την ισχαιμική παραγωγική αμφιβληστροειδοπάθεια, ενώ η εξέταση εκλογής όπως αναφέρθηκε παραπάνω είναι η πανοραμική φλουροαγγειογραφία.
