Μετεγχειρητικό οίδημα ωχράς κηλίδας
Το μετεγχειρητικό οίδημα ωχράς κηλίδας (ή οίδημα Irvine-Gass απο τα ονόματα αυτών που πρώτοι το περιέγραψαν) αποτελεί μια επιπλοκή διαφόρων χειρουργικών επεμβάσεων, κυρίως της επέμβασης καταρράκτη και δευτερευόντως επεμβάσεων στο οπίσθιο τμήμα του ματιού (υαλοειδεκτομή).
Το μετεγχειρητικό οίδημα ωχράς κηλίδας συνίσταται σε μια συλλογή υγρού και πάχυνση της ωχράς κηλίδας στο βυθό του ματιού (αμφιβληστροειδής). Οφείλεται στην έκλυση φλεγμονωδών βιοχημικών παραγόντων λόγω της φλεγμονής που προκαλείται απο την χειρουργική επέμβαση. Συμβαίνει λοιπόν ακόμα και μετά απο μια εντελώς φυσιολογική και πετυχημένη επέμβαση. Γίνεται όμως συχνότερο όταν υπάρχουν επιπλοκές κυρίως την ώρα της επέμβασης (διεγχειρητικές). Τέτοιες επιπλοκές επι παραδείγματι, είναι η ρήξη του οπισθίου περιφακίου κατά την επέμβαση καταρράκτη (φακοθρυψία), ειδικά εάν ο ένθετος τεχνητός φακός τοποθετηθεί στον πρόσθιο θάλαμο του ματιού.
Το μετεγχειρητικό οίδημα ωχράς κηλίδας εμφανίζεται συνήθως μετά απο 2-3 μήνες μετά την επέμβαση, αλλά μπορεί να παρατηρηθεί και αρκετό καιρό αργότερα (ίσως και πέρα απο 1 έτος). Τα συμπτώματα που προκαλεί είναι η θόλωση της όρασης και η μεταμορφοψία, δηλαδή η παραμόρφωση των αντικειμένων και των περιγραμμάτων.
Η διάγνωση περιλαμβάνει την εκτέλεση των σύγχρονων απεικονιστικών μεθόδων, όπως η οπτική τομογραφία συνοχής (OCT) και η ψηφιακή φλουροαγγειογραφία, η οποία και επιβεβαιώνει τη διάγνωση. Μάλιστα, η φλουροαγγειογραφία (και δη η πανοραμική/wide-field) είναι σημαντική για τη διερεύνηση τυχόν άλλων παθήσεων, οι οποίες μπορεί να συνυπάρχουν και να αυξάνουν τον κίνδυνο και τις πιθανότητες για να εμφανιστεί το μετεγχειρητικό οίδημα ωχράς κηλίδας. Τέτοιες καταστάσεις είναι η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια και οι ραγοειδίτιδες, ειδικά οι οπίσθιες με συνοδό φλεγμονή των αγγείων του βυθού (αγγειϊτιδες).
Εφόσον η διάγνωση επιβεβαιωθεί ακολουθεί το στάδιο της θεραπείας. Συνήθως, στα περιστατικά με φυσιολογική χειρουργική επέμβαση χωρίς επιπλοκές, ξεκινάμε τη θεραπεία με τοπικές αντιφλεγμονώδεις σταγόνες (μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη) για περίπου 1 μήνα. Εφόσον το οίδημα δεν υποχωρήσει, μπορούμε να χορηγήσουμε τοπικά ή συστηματικά αναστολείς καρβονικής ανυδράσης. Εαν το οίδημα επιμείνει για διάστημα πλεόν του 1-2 μηνών, εν συνεχεία προχωράμε σε πιο δραστικές θεραπευτικές λύσεις. Τέτοιες είναι η χρήση κορτικοστεροειδών τοπικά, είτε ως παραβόλβιες ενέσεις είτε με ενδοβόλβια έγχυση. Τελευταία, υπάρχει στο θεραπευτικό μας οπλοστάσιο και το υποουδικό λεϊζερ μικροπαλμών (micropulse laser), το οποίο εμείς δοκιμάσαμε πρώτοι πανελλαδικά σε διαβητικό οίδημα ωχράς κηλίδας και στην κεντρική ορώδη ωχροπάθεια. Πλέον, φαίνεται οτι το micropulse laser έχει αρκετά καλά αποτελέσματα και στο μετεγχειρητικό οίδημα ωχράς κηλίδας, όπως φαίνεται και απο το περιστατικό που παρουσιάζουμε αμέσως παρακάτω.