Διάμεση ραγοειδίτιδα

Περιγραφή

Πρόκειται για φλεγμονή του διάμεσου τμήματος του οφθαλμού, η οποία συνηθέστερα είναι ιδιοπαθής, δηλαδή χωρίς εμφανή αιτιολογία και στην περίπτωση αυτή λαμβάνει την ειδική ονομάσία παρς πλανίτιδα (pars planitis). Συχνά, όμως, μπορεί να αποτελεί οφθαλμική εκδήλωση ενός συστηματικού νοσήματος, το οποίο μπορεί να είναι ήδη διαγνωσμένο, ή να εκδηλώνεται πρώτη φορά στα μάτια με συνηθέστερο εκπρόσωπο την σκλύρηνση κατά πλάκας. Λοιμώδη νοσήματα επίσης μπορεί να ευθύνονται, όπως περιγράφονται παρακάτω.

Παθήσεις με τις οποίες μπορεί να συνδυαστεί

1. Λοιμώξεις (φυματίωση, «νόσος εξ’ονύχων γαλής»-Bartonela, vόσος Lyme-Borrelia, νόσος Whipple-Trephonyma, σύφιλη)
2. Αυτοάνοσα νοσήματα
   1. Πολλαπλή σκλήρυνση (σκλήρυνση κατά πλάκας)
   2. Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος
   3. Σαρκοείδωση

Συμπτώματα – Κλινική Εικόνα

• Τυπικά συμπτώματα διάμεσης ραγοειδίτιδας είναι οι λεγόμενες μυϊοψίες, δηλαδή τα «μυγάκια».
• Επίσης μπορεί να υπάρχει θολή όραση.
• Στον πρόσθιο θάλαμο του οφθαλμού μπορεί να υπάρχουν κύτταρα φλεγμονής όπως στην ιριδοκυκλίτιδα.
• Aντίδραση επίσης υπάρχει στο πρόσθιο υαλοειδές (υαλίτιδα).
• Χαρακτηριστικό της νόσου είναι η ύπαρξη φλεγμονωδών εξιδρωμάτων στο υαλοειδές, που καλούνται snowballs (νιφάδες χιονιού), αλλά και η εναπόθεση φλεγμονωδών στοιχείων στην περιφέρεια του αμφιβληστροειδούς (pars plana), το οποίο στην διεθνή ορολογία καλείται snowbanking.
• Τέλος, μπορεί να συνυπάρχει αμφιβληστροειδική αγγειίτιδα στα περιφερειακά αγγεία. Στην κεντρική περιοχή του βυθού, ενίοτε, μπορεί να σχηματισθεί κυστικό οίδημα ωχράς.

Διάγνωση - Εξετάσεις

Η διάγνωση γίνεται στη σχισμοειδή λυχνία με βιομικροσκόπηση και βυθοσκόπηση. Θα πρέπει ιδιαίτερα να προσεχθεί η περιφέρεια του βυθού με σκληρική πίεση. Εργαστηριακές εξετάσεις θα σταλούν για την διερεύνηση ύπαρξης συστηματικού νοσήματος. Υπάρχει πληθώρα τέτοιων εξετάσεων, αιματολογικών, βιοχημικών, ακτινοδιαγνωστικών και ανοσολογικών. Ο έλεγχος ιδανικά πρέπει να είναι επιλεκτικός και στοχευμένος, ανάλογα με το ιστορικό και την ύπαρξη άλλων ευρημάτων απο το δέρμα, τις αρθρώσεις, το γαστρεντερικό, το αναπνευστικό και το κεντρικό νευρικό σύστημα. Τα ευρήματα καταγράφονται σε ειδικό ερωτηματολόγιο, όπως αναφέρεται και στο γενικό άρθρο για τις ραγοειδίτιδες. Ακόμη απαραίτητη θεωρείται και μια απεικόνιση των αγγείων του βυθού με φλουοροαγγειογραφία, ειδικά με λήψη της περιφέρειας με σύστημα απεικόνισης wide-field, η οποία θα διευκρινίσει την ύπαρξη αγγειίτιδας.

Αντιμετώπιση

• Η αντιμετώπιση εξαρτάται απο την ύπαρξη ή όχι συστηματικού νοσήματος. Όταν η νόσος είναι αμιγώς οφθαλμική (pars planitis), όπως συχνά συμβαίνει στα παιδιά, τότε πιθανόν και να μην απαιτείται θεραπεία. Η νόσος τίθεται υπο παρακολούθηση και η απόφαση για θεραπεία λαμβάνεται εάν υπάρχει σοβαρή περιφερική αγγειίτιδα, με ισχαιμία, νεοαγγείωση και αιμορραγία υαλοειδούς. Επίσης, θεραπεία απαιτείται σε εμφάνιση οιδήματος της ωχράς κηλίδας.
  Η θεραπεία περιλαμβάνει σταγόνες κορτιζόνης σε τοπική ενστάλλαξη για τυχόν συνυπάρχουσα πρόσθια φλεγμονή (ιριδοκυκλίτιδα). Εάν υπάρχει οίδημα στην ωχρά κηλίδα  αυτό μπορεί να αντιμετωπιστεί με παραβόλβιες ενέσεις κορτιζόνης. Σε πιο σοβαρές φλεγμονές με αγγειίτιδα, η κορτιζόνη μπορεί να χορηγηθεί και απο το στόμα και εφόσον χρειάζεται μακροχρόνια θεραπεία να συμπληρωθεί ή αντικατασταθεί με ανοσοκατασταλτικά φάρμακα.
  Φυσικά, εάν διαπιστωθεί λοίμωξη απο κάποιο μικρόβιο, τότε θα πρέπει να χορηγηθεί η κατάλληλη αντιβιοτική αγωγή.
  • Χρονοδιάγραμμα
    Η θεραπεία συνήθως δίδεται για διάστημα μερικών εβδομάδων εφόσον είναι λοίμωξη, αλλά σε χρόνιες αυτοάνοσες περιπτώσεις μπορεί να απαιτηθεί μακροχρόνια θεραπεία συντήρησης.
  • Επιπλοκές
    Καταρράκτης, γλαύκωμα, κυστικό οίδημα ωχράς, νεοαγγείωση αμφιβληστροειδούς, αιμορραγία υαλοειδούς.
  • Αποτελέσματα θεραπείας
    Εξαρτάται απο την εκάστοτε περίπτωση και πάθηση. Κατά κανόνα όμως είναι αρκετά καλά. Η διάμεση ραγοειδίτιδα έχει καλή πρόγνωση και συνήθως η όραση είτε δεν επηρεάζεται, είτε έχει καλή αποκατάσταση.
  • Πρόγνωση
    Εξαρτάται απο την περίπτωση. Η διάμεση ραγοειδίτιδα συνήθως έχει καλή πρόγνωση και η όραση είτε δεν επηρεάζεται, είτε έχει καλή αποκατάσταση.