Περιγραφή
Πρόκειται για φλεγμονή του επιπεφυκότα, ο οποίος διακρίνεται στον βλεφαρικό και στον βολβικό. Ο πρώτος καλύπτει την εσωτερική επιφάνεια των βλεφάρων και ο δεύτερος την εξωτερική επιφάνεια του βολβού του ματιού. Ανάλογα με τη χρονική διάρκεια της νόσου διακρίνουμε την οξεία επιπεφυκίτιδα, με διάρκεια εώς 3 εβδομάδες, και την χρόνια με διάρκεια απο 3 εβδομάδες και άνω. Συνήθως, οι οξείες φλεγμονές είναι λοιμώδους αιτιολογίας, κατά κανόνα ιογενείς επιπεφυκίτιδες. Οι χρόνιες συνήθως κρύβουν κάποιο άλλο αίτιο, όπως ειδική λοίμωξη, αλλεργικό ή αυτοάνοσο μηχανισμό.
Παθήσεις με τις οποίες μπορεί να συνδυαστεί
- Χλαμυδιακές γυναικολογικές λοιμώξεις
- Σύνδρομο Reiter (αντιδραστική αρθρίτιδα, ουρηθρίτιδα)
Συμπτώματα – Κλινική Εικόνα
- Αίσθημα ξένου σώματος, άμμου στα μάτια,
- κνησμός (φαγούρα),
- «κάψιμο»,
- κόκκινα μάτια,
- Επιπλεόν, μπορεί να συνυπάρχει οίδημα βλεφάρων και μάλιστα έντονο.
- Οι εκκρίσεις «τσίμπλες» είναι άφθονες και πιθανόν τα βλέφαρα το πρωί να «κολλάνε» με το ξύπνημα, ιδίως εάν η επιφυκίτιδα είναι μικροβιακή. Στις ιογενείς προσβάλλεται συνήθως και ο κερατοειδής με στικτή κερατίτιδα ή υποεπιθηλιακές κερατικές διηθήσεις. Έτσι, μπορεί να προκύψει και θολή όραση.
Διάγνωση - Εξετάσεις
Η διάγνωση γίνεται στη σχισμοειδή λυχνία με βιομικροσκόπηση και έλεγχο όλης της πρόσθιας επιφάνειας του οφθαλμού καθώς και των βλεφάρων. Συνήθως οι οξείες επιπεφυκίτιδες γίνονται αμέσως αντιληπτές με απλή παρατήρηση του ασθενούς διότι η εικόνα είναι πολύ έντονη. Σε χρόνιες επιπεφυκίτιδες, όπου υπάρχει υποψία για ειδικά μικρόβια απαιτείται λήψη υλικού για διενέργεια ειδικών εργαστηριακών εξετάσεων.
Μπορεί να ληφθεί υλικό απο πυώδεις εκκρίσεις για καλλιέργεια ή ξέσμα επιπεφυκότα για ανοσοφθορισμό ή PCR για χλαμύδια. Η PCR (Polymerase Chain Reaction) είναι ειδική εξέταση μοριακής βιολογίας, όπου εξετάζεται η ύπαρξη τυχόν γενετικού υλικού (DNA) απο μικροοργανισμούς που υπάρχουν στο υπο εξέταση δείγμα. Η εξέταση είναι πολύ αξιόπιστη.
Αντιμετώπιση
-
- Η οξεία επιπεφυκίτιδα είναι συνήθως αυτοπεριοριζόμενη νόσος. Ως εκ τούτου, τα συμπτώματα υποχωρούν εντός ολίγων ημερών ακόμη και χωρίς θεραπεία. Η χρήση τοπικά κορτιζόνης μπορεί να προκαλεί ανακούφιση αλλά παρατείνει τη διάρκεια της πάθησης. Έχει όμως απόλυτη ένδειξη στην περίπτωση που σχηματισθούν ψευδομεμβράνες στην έσω βλεφαρική επιφάνεια. Οι ψευδομεμβράνες είναι λευκωπές μεμβράνες παχιές σαν «πέτσες» οι οποίες αποτελούνται απο παραπροϊόντα φλεγμονής και προκαλούν έντονη δυσφορία. Εφόσον διαπιστωθούν πρέπει να αφαιρεθούν άμεσα και να δοθεί κορτιζόνη προς αποφυγή της υποεπιθηλιακής ίνωσης-ουλοποίησης του βλεφαρικού επιπεφυκότα.
- Στην χρόνια επιπεφυκίτιδα η θεραπεία εξαρτάται απο τον υπεύθυνο παράγοντα. Η χλαμυδιακή επιπεφυκίτιδα συνήθως αντιμετωπίζεται με αντιβιοτική θεραπεία απο το στόμα για διάστημα απο 3 εώς και 9-10 ημέρες, ενώ σε ανθεκτικές περιπτώσεις μπορεί να απαιτηθεί και παράταση της θεραπείας εώς και 2 μήνες. Τα αντιβιοτικά σκευάσματα που χρησιμοποιούνται είναι συνήθως τετρακυκλίνη ή αζιθρομυκίνη. Πάντα πρέπει να παίρνει θεραπεία και ο σύντροφος, αφού η νόσος θεωρείται σεξουαλικώς μεταδιδόμενη και μπορεί να τη μεταδίδει ο ένας σύντροφος στον άλλο.Συντηρητική
- Χρονοδιάγραμμα
Η θεραπεία συνήθως δίδεται για διάστημα απο 3 εώς και 9-10 ημέρες, ενώ σε ανθεκτικές περιπτώσεις μπορεί να απαιτηθεί και παράταση της θεραπείας εώς και 2 μήνες. - Αποτελέσματα θεραπείας
Είναι ικανοποιητικά με βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών, όμως η χρονια λοίμωξη απαιτεί υπομονή. Τα συμπτώματα υποχωρούν περίπου μετά απο 1 εβδομάδα θεραπείας, ενώ πλήρης ύφεση παρατηρείται μετά απο 1 μήνα. - Πρόγνωση
Η πρόγνωση είναι γενικά καλή, χωρίς σοβαρό κίνδυνο για την όραση των ασθενών. Εφόσον η οξεία φλεγμονή είναι έντονη και γίνουν ψευδομεμβράνες, μπορεί να αφήσουν υποεπιθηλιακή ίνωση και μόνιμο αίσθημα ξένου σώματος ή ερεθισμό του κερατοειδούς. Το ίδιο ισχύει και για τις χλαμυδακές λοιμώξεις του ματιού.