ισχαιμική οπτικοπάθεια

Περιγραφή

H Ισχαιμική οπτική νευροπάθεια-οπτικοπάθεια, Πρόσθια-οπίσθια ισχαιμική νευροπάθεια.Πρόκειται για μια αγγειακή πάθηση του οπτικού νεύρου του ματιού (οπτική νευροπάθεια), η οποία οφείλεται σε πολλούς παράγοντες.

Καταστάσεις με τις οποίες μπορεί να συνδυαστεί

1. Αρτηριτιδικού τύπου
   1. Κροταφική αρτηρίτιδα
2. Μη αρτηριτιδικού τύπου
   1. Αρτηριακή υπέρταση
   2. Σακχαρώδης διαβήτης
   3. Υπερλιπιδαιμία

Συμπτώματα – Κλινική Εικόνα

• Η ισχαιμική οπτική νευροπάθεια ξεκινάει με αιφνίδια μείωση της όρασης σε διάστημα δευτερολέπτων ή και λεπτών. Αυτό είναι ένα βασικό στοιχείο διαφοροποίησής της απο την οπτική νευρίτιδα,στην οποία η ελάττωση της όρασης επέρχεται πιο σταδιακά. Η μείωση της όρασης μπορεί να είναι απο μικρή εώς και αρκετά μεγάλη. Διαταράσσεται, επιπλεόν, η αντίληψη των χρωμάτων και τα αντανακλαστικά της κόρης (σχετική ανιούσα κορική διαταραχή). Συνήθως δεν υπάρχει πόνος ή αυτός είναι ήπιος. Εάν συνυπάρχει και κροταφική αρτηρίτιδα, σε μεγάλης ηλικίας άτομα, τότε μπορεί να συνυπάρχουν συμπτώματα όπως πονοκέφαλος, ευαισθησία του τριχωτού της κεφαλής, πυρετός και χωλότητα της κατω γνάθου. Το τελευταίο συνίσταται σε μούδιασμα της κάτω γνάθου κατά τη μάσηση. Επίσης, σαν πρόδρομα συμπτώματα μέρες ή και εβδομάδες πριν απο μια ισχαιμική βλάβη του οπτικού νεύρου, μπορεί να υπάρχουν ένα ή πολλαπλά επεισόδια απώλειας της όρασης διάρκειας 1-2 λεπτών, τα οποία καλούνται παροδική αμαύρωση.

Διάγνωση - Εξετάσεις

Η διάγνωση γίνεται καταρχάς με βυθοσκόπηση. Στην τυπική πρόσθια ισχαιμική οπτικοπάθεια ο βυθός μπορεί να είναι φυσιολογικός, αλλά υπάρχει οίδημα οπτικού νεύρου, δηλαδή το νεύρο είναι οιδηματώδες με περιθηλαίες αιμορραγίες γύρω απο την κεφαλή του (οπτική θηλή). Όμως υπάρχει και η οπίσθια ισχαιμική οπτική νευροπάθεια, στην οποία η κεφαλή του οπτικού νεύρου είναι φυσιολογική, τουλάχιστον στα αρχικά στάδια.  Η διάγνωση γίνεται, κυρίως λοιπόν, με βάση το ιστορικό και την ηλικία, όπου σχεδόν πάντα οι ασθενείς είναι ηλικίας μεγαλύτερης των 50 ετών. Συμπληρωματικά οι εξετάσεις αίματος και μια καρδιολογική εκτίμηση θα αποκαλύψουν τυχόν παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου, όπως αρτηριακή υπέρταση, διαβήτη και υπερλιπιδαιμία που σχετιζονται με την ισχαιμική νευροπάθεια.
Περαιτέρω στη διάγνωση μπορεί να βοηθήσει η νέα αγγειογραφία χωρίς σκιαγραφικό, η OCT-Αγγειογραφία, η οποία απεικονίζει εξαιρετικά την αγγείωση της κεφαλής του οπτικού νεύρου και μπορεί να αναδείξει ισχαιμικές περιοχές εντός αυτής. Μέχρι σήμερα βέβαια, η συμβατική φλουροαγγειογραφία με σκιαγραφικό χρησιμοποιείτο κατα κόρον στην απεικόνιση του οπτικού νεύρου σε τέτοιες περιπτώσεις. Η οπτική τομογραφία συνοχής (OCT) καταγράφει, όπως και σε όλες τις νευροπάθειες, τις περιθηλαίες οπτικές ίνες (RNFL) και το πάχος αυτών, το οποίο μπορεί μετά απο κάποιο χρονικό διάστημα να εμφανίζεται ελαττωμένο. Επίσης, τα οπτικά πεδία είναι μια χρήσιμη εξέταση που δείχνει αλλοιώσεις που μπορούν να βοηθήσουν στην εκτίμηση της λειτουργικής βλάβης μετά την αποδρομή ενός επεισοδίου οπτικής νευροπάθειας. Η βλάβη στα οπτικά πεδία είναι χαρακτηριστικά οριζόντια ημικυκλική, στο ανώτερο ή κατώτερο ημιμόριο του οπτικού πεδίου.
Τέλος, σε αμφίβολες περιπτώσεις, όπου η αγγειακή-ισχαιμική αιτιολογία της νευροπάθειας δεν είναι απολύτως βέβαιη, χρήσιμη εξέταση είναι η μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου  για τυχόν ανεύρεση κάποιας άλλης αιτίας που συμπιέζει το οπτικό νεύρο, όπως κάποια χωροκατακτητική βλάβη.

Αντιμετώπιση

• Δυστυχώς δεν έχει υπάρξει εώς τώρα κάποια καθιερωμένη θεραπεία για την ισχαιμική οπτικοπάθεια. Έχει χρησιμοποιηθεί η κορτιζόνη ενδοφλεβίως με αμφίβολα αποτελέσματα. Συνεπώς, η τακτική που ακολουθείται είναι η απλή παρακολούθηση και η θεραπεία των συστηματικών καρδιοαγγειακών παραγόντων κινδύνου σε συνεργασία με καρδιολόγο.
  • Επιπλοκές
    Οπτική ατροφία, τύφλωση, απώλεια οπτικών πεδίων.
  • Πρόγνωση
    Εξαρτάται απο την περίπτωση. Συνήθως η αρτηριτιδικού τύπου είναι χειρότερης πρόγνωσης σε σύγκριση με την μή-αρτηριτιδικού, με μεγαλύτερη αρχική πτώση της όρασης και μικρότερη αποκατάσταση.