Περιγραφή
Είναι μια επεμβατική πράξη με χρήση ειδικού λέϊζερ αμφιβληστροειδούς, όπου ένα τμήμα του αμφιβληστροειδή χιτώνα ακτινοβολείται για να θεραπευτούν κάποιες παθήσεις του βυθού του ματιού. Λέγεται και αλλιώς φωτοπηξία αμφιβληστροειδούς.
Πότε γίνεται η επέμβαση;
Η βασική ένδειξη του λέϊζερ αμφιβληστροειδούς χιτώνα είναι οι αγγειακές παθήσεις του βυθού. Σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται ο διαβήτης και οι αλλοιώσεις που αυτός προκαλεί στον βυθό (διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια), οι φλεβικές θρομβώσεις του αμφιβληστροειδούς, τα αρτηριακά μακροανευρύσματα και βέβαια οι ρωγμές του αμφιβληστροεδούς μετά απο οπίσθια αποκόλληση υαλοειδούς. Επιπλέον, σε κάποιες περιπτώσεις ισχαιμικής αμφιβληστροειδοπάθειας, δηλαδή έλλειψης αιμάτωσης του βυθού λόγω καταστροφής των αγγείων απο κάποιες παθήσεις, χρειάζεται να γίνει λέιζερ. Ο σκοπός σε αυτές τις περιπτώσεις είναι η αποφυγή σχηματισμού παθολογικών νεοαγγείων ή η καταστολή τους εφόσον έχουν ήδη δημιουργηθεί, ώστε να μην προκαλέσουν υαλοειδική αιμορραγία.
Μέχρι τα τελευταία 3 χρόνια, το λέιζερ αμφιβληστροειδούς ήταν ίσως ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης του διαβητικού οιδήματος της ωχράς κηλίδας. Τα τελευταία όμως χρόνια, πλέον, η διαβητική ωχροπάθεια θεραπεύεται επι το πλείστον με ενδοϋαλοειδικές εγχύσεις, οπότε το λέιζερ έχει συμπληρωματικό ρόλο μόνο όταν το οίδημα επιμένει ή για να μειωθεί η συχνότητα των ενέσεων. Μάλιστα σήμερα υπάρχει πλέον μια νέα γενιά λέϊζερ αμφιβληστροειδούς με μικροπαλμούς (micropulse laser) το οποίο δεν προκαλεί εγκαύματα και μπορεί να επαναληφθεί μετά απο μερικούς μήνες.
Οδηγίες πριν την επέμβαση
Δεν χρειάζεται διακοπή της φαρμακευτικής θεραπείας των ασθενών πριν την επέμβαση, ούτε κάποια ιδιαίτερη προετοιμασία.
Πώς γίνεται η επέμβαση;
Το λέϊζερ αμφιβληστροειδούς γίνεται σε σχισμοειδή λυχνία με προσαρμογή σε αυτή του ειδικού μηχανήματος του λέιζερ. Δεν απαιτεί χειρουργικό χώρο. Η διάρκειά της εξαρτάται απο την επιφάνεια του βυθού που πρέπει να εφαρμοστεί το λεϊζερ, το μέγιστο μέχρι περίπου 20-30 λεπτά. Η επέμβαση γίνεται με τοπική αναισθησία με σταγόνες. Χρησιμοποιείται ειδικός φακός που έρχεται σε επαφή με το μάτι. Η επέμβαση μπορεί να συνοδεύεται απο ήπιο εώς μέτριο πόνο, ανάλογα με την μέθοδο και τεχνική που ακολουθείται.
Οδηγίες μετά την επέμβαση
Δεν υπάρχουν συγκεκριμένες οδηγίες προφύλαξης μετά απο την επέμβαση.
Επιπλοκές
Κατά κανόνα η επέμβαση είναι ασφαλής.
Η πιο επικίνδυνη επιπλοκή κατά τη διάρκεια της επέμβασης μπορεί να είναι κάποιο θερμικό έγκαυμα στην περιοχή της ωχράς, το οποίο ενδεχομένως να προκαλέσει μόνιμη απώλεια της όρασης. Η εμπειρία και η δέουσα προσοχή εκ μέρους του ιατρού περιορίζει την πιθανότητα αυτής της επιπλοκής.
Στις μετεγχειρητικές επιπλοκές (μετά την επέμβαση) περιλαμβάνεται κυρίως το μετεγχειρητικό οίδημα της ωχράς κηλίδας, σε διαβητικούς ασθενείς, όταν γίνει βαριά παναμφιβληστροειδική φωτοπηξία, όπου ακτινοβολείται μεγάλη έκταση του βυθού. Γι αυτό αποφεύγεται συνήθως η θεραπεία να γίνεται μονομιάς και χωρίζεται σε περισσότερες συνεδρίες με απόσταση 15-20 ημερών, εκτός εάν χρησιμοποιηθεί το ειδικό λέϊζερ πολλαπλών βολών (pattern laser). Αυτό έχει την ιδιότητα να μεταβιβάζει λιγότερη ενέργεια στους ιστούς του αμφιβληστροειδούς, άρα να προκαλεί και λιγότερο έγκαυμα. Έτσι, είναι δυνατή η ολοκλήρωση της θεραπείας σε μια συνεδρία και με λιγότερο πόνο.