Περιγραφή
Πρόκειται για την ανάπτυξη μιας οπής-«τρύπας» στο κέντρο της ωχράς κηλίδας. Συνήθως συνυπάρχει και επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη η οποία ασκεί έλξη στην επιφάνεια του αμφιβληστροειδούς και μπορεί έτσι να συμβάλλει στην δημιουργία της οπής. Διακρίνονται τα εξής στάδια:
- Στάδιο 1 ή επαπειλούμενη οπή, η οποία αντιπροσωπεύει μια μικρή πάχυνση στην περιοχή της ωχράς με συνοδό μικρή υπέγερση στο κατώτερο έξω τμήμα της, στη στοιβάδα των φωτουποδοχέων. Το στάδιο αυτό μπορεί να υποστρέψει και να μην προχωρήσει περαιτέρω.
- Στάδιο 2, στο οποίο έχει ξεκινήσει η δημιουργία της οπής, αλλά η διάμετρός της είναι μικρότερη απο 400 μm. Αυτή η μορφή είναι που σχετίζεται πλέον με συμπτώματα.
- Οπή διαμέτρου μεγαλύτερης απο 400 μm
- Οπή διαμέτρου μεγαλύτερης απο 400 μm και συνοδός οπίσθια αποκόλληση υαλοειδούς.
Καταστάσεις με τις οποίες μπορεί να συνδυαστεί
- Επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη.
Συμπτώματα – Κλινική Εικόνα
- Παραμόρφωση των ειδώλων,
- θόλωση κεντρικής όρασης (οδήγηση, διάβασμα),
- στράβωμα-καμπύλωση των περιγραμμάτων των αντικειμένων.
Διάγνωση - Εξετάσεις
Η διάγνωση γίνεται καταρχάς με βυθοσκόπηση στη σχισμοειδή λυχνία. Κατόπιν, ακολουθεί η οπτική τομογραφία συνοχής (OCT) η οποία είναι και η εξέταση εκλογής για την ακριβή διάγνωση και απεικόνιση των ανατομικών στοιβάδων της ωχράς και της οπής. Επίσης η OCT μπορεί να δείξει και κυστικό οίδημα στα χείλη της οπής.
Επιπλοκές
Κυστικό οίδημα της ωχράς κηλίδας. Επίσης, οπή ωχράς κηλίδας μερικού ή ολικού πάχους ή ψευδοοπή.
Αντιμετώπιση Συντηρητική
Σε αρχόμενα στάδια (στάδιο 1), εφόσον η ανατομική παραμόρφωση της ωχράς είναι ελάχιστη ή μικρή και δεν υπάρχουν ενοχλήματα εκ μέρους του ασθενούς, συνιστάται αναμονή και παρακολούθηση.
Αντιμετώπιση Χειρουργική
Σε πιο προχωρημένα στάδια, όπου η οπή είναι πλέον εγκατεστημένη με πιθανο συνυπάρχον κυστικό οίδημα, τότε προκύπτει και πτώση της κεντρικής όρασης με τη λεγόμενη παραμορφοψία, δηλαδή στράβωμα-καμπύλωση των περιγραμμάτων των αντικειμένων. Στο στάδιο αυτό, πλέον, έχει ένδειξη η χειρουργική επέμβαση, η οποία πραγματοποιείται με υαλοειδεκτομή-βιτρεκτομή και αποφλοίωση τυχόν υπάρχουσας επιαμφιβληστροειδικής μεμβράνης (membrane peeling), συνήθως δε και της έσω αφοριστικής μεμβράνης, η οποία είναι μια λεπτή μεμβράνη στην εσωτερική επιφάνεια της ωχράς κηλίδας. Επιπλέον, τοποθετείται ειδικό αέριο στην υαλοειδική κοιλότητα, το οποίο εν συνεχεία απορροφάται σταδιακά. Κατα τη διάρκεια της παραμονής του αερίου στην οπίσθια κοιλότητα του οφθαλμού, ο ασθενής θα πρέπει να ξαπλώνει για κάποιες ώρες την ημέρα μπρούμυτα, ώστε το αέριο να ανεβαίνει προς την ωχρά κηλίδα και να πιέζει την οπή ώστε αυτή να κλείσει.
Πρόγνωση
Συνήθως είναι καλή για την όραση μετά απο το χειρουργείο, εφόσον δεν υπάρχουν σοβαρές διαταραχές στο μελάγχρουν επιθήλιο του αμφιβληστροειδούς, κάτω απο την ωχρά κηλίδα. Σε σχετικά σύντομο χρόνο η οπτική οξύτητα αποκαθίσταται όταν απορροφηθεί και το αέριο. Η τελική όραση εξαρτάται απο την αρχική προ του χειρουργείου. Όσο καλύτερη είναι η προεγχειρητική όραση, τόσο καλύτερη και η μετεγχειρητική κατά κανόνα, οπότε εφόσον διαπιστωθεί η πάθηση θα πρέπει σχετικά σύντομα να ακολουθήσει χειρουργική επέμβαση.
Πρόληψη – Check-up
Δεν υπάρχουν προληπτικά μέτρα. Η πάθηση είναι αμιγώς οφθαλμική χωρίς συσχέτιση με συστηματικά νοσήματα. Ο έλεγχος γίνεται με την κλινική εξέταση και το OCT.