Ραγοειδίτιδες γενικα

Περιγραφή

Οι ραγοειδίτιδες (πρόσθιες και οπίσθιες, ιριδοκυκλίτιδες, διάμεσες ραγοειδίτιδες, χοριοειδίτιδες, αμφιβληστροειδίτιδες) οφείλονται σε φλεγμονή ενός χιτώνα του οφθαλμού, του ραγοειδούς. Αυτός διακρίνεται στο πρόσθιο τμήμα που είναι η ίριδα, στο διάμεσο τμήμα μεταξύ ίριδας και βυθού (ακτινωτό σώμα) και στο οπίσθιο που είναι ο χοριοειδής χιτώνας και ευρίσκεται κάτω απο τον αμφιβληστροειδή.
Υπάρχουν διάφοροι τύποι ραγοειδίτιδας και διάφοροι τύποι ταξινόμησης. Δυο ταξινομήσεις είναι οι κυριότερες. Η πρώτη, όπως αναφέρεται μόλις παραπάνω, διακρίνει τις ραγοειδίτιδες σε πρόσθιες, διάμεσες και οπίσθιες, ανάλογα με το τμήμα του ραγοειδούς χιτώνα που προσβάλλεται. Η δεύτερη ταξινόμηση τις διακρίνει σε λοιμώδεις, όπου το αίτιο είναι κάποιο μικρόβιο ή ιός, και μή λοιμώδεις όπου το αίτιο δεν είναι κάποια λοίμωξη αλλά συνηθέστερα αυτοάνοσο νόσημα συστηματικό ή αμιγώς οφθαλμικό.

Παθήσεις με τις οποίες μπορεί να συνδυαστεί

• Διάφορα νοσήματα του ανοσοποιητικού συστήματος, γνωστά ως αυτοάνοσα, ενδεικτικά αναφέρουμε τα πιο γνωστά, όπως συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, σαρκοείδωση, φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου,
• Νόσοι του δέρματος, όπως ψωρίαση,
• Νόσοι του μυοσκελετικού, όπως αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα,
• Νευρολογικά νοσήματα, όπως σκλήρυνση κατά πλάκας ή πολλαπλή σκλήρυνση, νόσος Harada, νόσος Αδαμαντιάδη και πλήθος άλλων νοσημάτων.
• Εξάλλου, νοσήματα όπως τα σύνδρομα λευκών κηλίδων και η νόσος δίκην "κυνηγετικών χόνδρων" (birdshot) είναι φλεγμονές που είναι αποκλειστικά οφθαλμικές, χωρίς συστηματικά συμπτώματα.
• Επίσης, υπάρχει πλήθος μικροβίων και άλλων μικροοργανισμών, όπως ιοί, μύκητες, παράσιτα. Απο τα συνηθέστερα είναι το τοξόπλασμα και οι ερπητοιοί.

Συμπτώματα – Κλινική Εικόνα

Το συνηθέστερο σύμπτωμα είναι η

• θόλωση της όρασης, η οποία μπορεί να είναι ελαφριά εώς σοβαρή, ανάλογα με το είδος και τη βαρύτητα της φλεγμονής.
• Συνήθως συνυπάρχει πόνος και φωτοφοβία όταν προσβάλλεται το πρόσθιο τμήμα του ραγοειδούς.
• Στις περισσότερες περιπτώσεις το μάτι/μάτια που πάσχει/πάσχουν είναι κόκκινο/κόκκινα.

 

Διάγνωση - Εξετάσεις

Αφού γίνει η πρώτη βασική εξέταση, κατόπιν, ο ειδικός ιατρός λαμβάνει ενα πλήρες ιστορικό με τη βοήθεια ειδικού ερωτηματολογίου, το οποίο ζητάει απο τον ασθενή να συμπληρώσει και περιλαμβάνει επισκόπηση όλων των συστημάτων. Εν συνεχεία, κατά περίπτωση μπορεί να χρειστούν ειδικές απεικονιστικές εξετάσεις του οφθαλμού. Τέτοιες είναι η οπτική τομογραφία συνοχής (OCT), η φλουροαγγειογραφία (ειδικά με λήψη της περιφέρειας με σύστημα απεικόνισης wide field) , η αγγειογραφία με ινδοκυανίνη (ICG), ο αυτοφθορισμός και ο υπέρηχος του βολβού.
Επιπλέον, κατά περίπτωση χρειάζονται γενικές αιματολογικές εξετάσεις, καθώς και ειδικές ανοσολογικές, ορολογικές και κυτταρολογικές. Επιπλέον μπορεί να χρειαστούν ακτινολογικές (αξονική, μαγνητική), σπινθηρογραφήματα και άλλες.

Αντιμετώπιση

• Οι λοιμώδεις ραγοειδίτιδες απαιτούν την χρήση ειδικής αντιβιοτικής αγωγής, συνήθως τοπικά αλλά και συστηματικά ενίοτε. Οι αυτοάνοσες ραγοειδίτιδες χρειάζονται συνήθως συστηματική ανοσοκατασταλτική αγωγή για μεγάλο χρονικό διάστημα που μπορεί να φθάνει και τα 2-3 χρόνια. Η κορτιζόνη χρησιμοποιείται κυρίως στην οξεία φάση, επειδή έχει γρήγορα αποτελέσματα, επειδή όμως έχει αρκετές ανεπιθύμητες ενέργειες σχετικά σύντομα μειώνεται η δόση της και επιπρόσθετα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα «αναλαμβάνουν δράση» για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
  • Χρονοδιάγραμμα
    Ανάλογα με την περίπτωση, απο μερικές ημέρες ή εβδομάδες εως και μερικά χρόνια.
  • Επιπλοκές
    Γλαύκωμα, καταρράκτης, επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη.
  • Πρόγνωση
    Υπάρχουν ραγοειδίτιδες πολύ καλής πρόγνωσης, οι οποίες είναι αυτοπεριοριζόμενες, και μπορεί να μη χρήζουν καν θεραπείας. ‘Αλλες όμως μορφές ασφαλώς είναι πολύ επιθετικές, χρειάζονται γρήγορα και για μεγάλο διάστημα θεραπεία και η πρόγνωση τους είναι απο επιφυλακτική εώς κακή.

Πρόληψη – Check-up

Χρειάζεται τακτική παρακολούθηση, ίδίως στις παιδικές ραγοειδίτιδες, διότι μπορεί να υπάρχει ασυμπτωματική φλεγμονή. Η παρακολούθηση θα πρέπει να περιλαμβάνει και εργαστηριακές εξετάσεις για τυχόν φαρμακευτικές παρενέργειες.